Το υπουργείο Μεταφορών πίεζε με σκοπό να προκηρυχθεί διαγωνισμός για ανέγερση των Κεντρικών Γραφείων του Τμήματος Κτηματολογίου στην Αγλαντζιά και «έπαιζε» με τις ημέρες, αλλά εδώ και επτά μήνες δεν προώθησε τη σχετική διαδικασία, όπως υποδεικνύει το ΕΤΕΚ.

Ειδικά όσον αφορά τη μορφή του διαγωνισμού που επελέγη, σε επιστολή του Επιμελητηρίου προς τον υπουργό Μεταφορών και Έργων, Γιάννη Καρούσο, την οποίαν υπογράφει ο πρόεδρός του κ. Κωνσταντίνος Κωνσταντής, γίνεται αναφορά σε ενδεχόμενη επιλογή εργολάβου και μελετητικού γραφείου μέσω διάτρητης διαδικασίας, ενώ παραπέμπει σε συνθήκες που δυνατόν να ενθαρρύνουν φαινόμενα διαφθοράς. Μάλιστα, το ΕΤΕΚ αφήνει να νοηθεί, πως πρώτη φορά υιοθετήθηκε παγκοσμίως τέτοιας μορφής διαγωνισμός. Σημειώνεται, επίσης, πως αρχιτεκτονικά σχέδια θα πεταχτούν στον κάλαθο χωρίς καν να τα αξιολογήσει κάποιος αφού, αν ο εργολάβος με τον οποίο θα συνεργαστούν οι αρχιτέκτονες δεν υποβάλει τη χαμηλότερη προσφορά, τα σχέδια δεν θα ανοιχθούν καν.

Στην επιστολή του ΕΤΕΚ ημερομηνίας 10 Αυγούστου, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου τον καλεί τον υπουργό Μεταφορών να ακυρώσει αμέσως την παρούσα διαδικασία με παράλληλη προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού σύντομης διάρκειας. Ο κ. Κωνσταντής ανέφερε στον «Φ», πως το Επιμελητήριο είχε καταθέσει την έντονη διαφωνία του σε σχέση με τη διαδικασία «μελέτη- κατασκευή» που είχε προκριθεί για την υλοποίηση του έργου, υποδεικνύοντας, πως για έργα για τα οποία η ποιότητα αποτελεί πρωταρχικό ζητούμενο, η πλέον κατάλληλη μέθοδος υλοποίησης είναι αυτή του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, ο οποίος έχει συντριπτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την ποιότητα του αποτελέσματος ενώ δύναται να επιφέρει ισοδύναμα αποτελέσματα ως προς τον χρόνο και το κόστος αποπεράτωσης του έργου.

Ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ ανέφερε επίσης στον «Φ», πως το Επιμελητήριο, πέραν της τεκμηρίωσης των θέσεών του, σε σχέση με την ακαταλληλότητα της διαδικασίας που είχε επιλεγεί, είχε καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση που διασφάλιζε τόσο την ταχεία υλοποίηση του έργου όσο και την ποιότητα του αποτελέσματος. Ωστόσο, κατά την επαναπροκήρυξη δεν ελήφθησαν υπόψιν οι θέσεις του Επιμελητηρίου και ενώ αρχικά είχε προταχθεί από το υπουργείο το «στενό χρονοδιάγραμμα» υλοποίησης του έργου για την επιλογή της διαδικασίας «μελέτη- κατασκευή», εντούτοις παρήλθαν πέραν των 7 μηνών από την ακύρωση της προηγούμενης προκήρυξης μέχρι την επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού.

Στην επιστολή του ΕΤΕΚ γίνεται αναφορά σε επιλογή μιας πρωτοφανούς και εξόχως προβληματικής διαδικασίας που ουδέποτε έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν τόσο στην Κύπρο όσο και (με βάση σχετική έρευνα που διεξήγαγε το ΕΤΕΚ) στο εξωτερικό. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη διαδικασία, εκτός του ότι αναφέρεται πως θα επιλεγεί η χαμηλότερη προσφορά, έχει εισαχθεί υποχρέωση προς όλους τους προσφοροδότες όπως δηλώσουν τρία αρχιτεκτονικά γραφεία κατά το στάδιο της προφοράς, ενώ για τον επιτυχόντα προσφοροδότη υπάρχει επιπλέον απαίτηση για υποβολή προς αξιολόγηση, μετά την κατακύρωση της προσφοράς, τριών αρχιτεκτονικών προτάσεων σε επίπεδο προμελέτης από τα τρία διαφορετικά γραφεία.

Εξόχως προβληματικές οι πρόνοιες

Ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ θεωρεί τις πιο πάνω πρόνοιες εξόχως προβληματικές αφού:

>> Οι αρχιτεκτονικές προτάσεις από τα τρία διαφορετικά μελετητικά γραφεία δεν θα αξιολογηθούν ως μέρος της ανάθεσης της σύμβασης, αλλά ως μέρος μιας επιμέρους διαδικασίας κατόπιν της ανάθεσης της σύμβασης στο χαμηλότερο προσφοροδότη, χωρίς δηλαδή να λαμβάνονται καθόλου υπόψη κατά το στάδιο ανάθεσης της σύμβασης, όπου μοναδικό κριτήριο παραμένει η χαμηλότερη τιμή.

>> Σε σχέση με τη διαδικασία αξιολόγησης των αρχιτεκτονικών προτάσεων δεν αναφέρονται οποιαδήποτε προκαθορισμένα κριτήρια, ώστε να διασφαλίζεται ότι η αξιολόγηση γίνεται με δομημένο και δίκαιο τρόπο.

>> Δεν γίνεται καμία αναφορά στη σύνθεση της κριτικής επιτροπής στα έγγραφα του διαγωνισμού.

>> Με τη διαδικασία που ακολουθείται δεν διασφαλίζεται η ανωνυμία των συμμετεχόντων μελετητών. Με αυτό το δεδομένο είναι απορίας άξιο πως θα διασφαλιστεί ότι η «ad hoc» επιτροπή που θα οριστεί από τον εργοδότη θα δύναται να λειτουργήσει αντικειμενικά, μακριά από πιέσεις και πιθανές παρεμβάσεις.

Αφήνονται περιθώρια για διαφθορά

Το ΕΤΕΚ υποδεικνύει, πως η αποφυγή δημιουργίας συνθηκών που θα αφήνουν περιθώρια για φαινόμενα διαφθοράς ή και θα τα ενθαρρύνουν, θα έπρεπε να συνιστά ύψιστη προτεραιότητα κατά την υλοποίηση έργων από το δημόσιο. «Αντί τούτου», προστίθεται στην επιστολή, «η διαδικασία που επελέγη, όπως με σαφήνεια εξηγείται πιο πάνω, καταστρατηγεί βασικές και στοιχειώδεις αρχές που διέπουν την προκήρυξη και τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, εφόσον δίδει το περιθώριο επιλογής συγκεκριμένης πρότασης και μελετητικού γραφείου μέσω μια διάτρητης διαδικασίας».

«Όπως γνωρίζετε», συνεχίζει η επιστολή του ΕΤΕΚ, «οι Οικονομικοί Φορείς θα πρέπει να επιμετρήσουν και να εκτιμήσουν το κόστος τριών διαφορετικών προτάσεων για το έργο». Το ΕΤΕΚ επισημαίνει, ότι για την ορθή κοστολόγηση μιας προσφοράς, η οποία θα διασφαλίζει ότι έχουν ληφθεί υπόψη οι απαιτήσεις του έργου, απαιτείται πέραν της ετοιμασίας της αρχιτεκτονικής πρότασης και η εκπόνηση προμελέτης για τη στατική μελέτη και τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, ώστε να καταστεί δυνατή η επιμέτρηση και η κοστολόγηση των απαιτούμενων εργασιών. Ο χρόνος που θα απαιτηθεί προς τούτο, από όλους τους εμπλεκομένους στην ετοιμασία προσφοράς (Εργολήπτες και μελετητές), στην προκειμένη πολλαπλασιάζεται, αφού θα πρέπει να διενεργηθεί για τρεις διαφορετικές προτάσεις. «Θα αναμέναμε από το κράτος να δρα με τρόπο που να περιορίζει τη σπατάλη παραγωγικού χρόνου αφού αυτή βαραίνει την εθνική οικονομία, ανεξάρτητα αν αφορά τον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα», τονίζεται στην επιστολή.

Πηγή: Ο Φιλελεύθερος